Ga direct naar inhoud
Natuurgebied

Zwanenwater

Zwanenwater

Twee blinkende duinmeren

Het Zwanenwater verrast mij nog elke dag, ook na ruim 30 jaar als boswachter. Hier liggen de twee grootste natuurlijke duinmeren van West-Europa. Het uitzicht over deze meren is altijd anders. Iedere dag landen er nieuwe vogels. Vanaf eind mei tot in juli bloeien de orchideeën met duizenden tegelijk, een grandioos gezicht. Kom eens kijken, het Zwanenwater is in elk seizoen een wandeling waard.

Boswachter Lucien Knol

Lucien Knol

Boswachter van dit gebied

Meer over Zwanenwater

Over het gebied

Natuurgebied het Zwanenwater ligt in de Noord-Hollandse duinen bij de kustplaats Callantsoog. Een heel divers duingebied van 600 hectare en twee duinmeren als blikvangers.

Midden in het duingebied liggen de twee grootste natuurlijke duinmeren van West-Europa: het Eerste Water en iets zuidelijker het Tweede Water met het Bokkeneiland. Ze zijn in de loop van de 18e eeuw ontstaan door stijging van het grondwater en regenwater dat bleef staan, net achter de zeereep.

Met de aankoop in 1972 stelde Natuurmonumenten het Zwanenwater veilig. De meren zijn in de jaren 2007-2009 schoongemaakt en bevatten nu schoon water met daaromheen mooie moerasnatuur.

Vogels kijken in het Zwanenwater

Voor het zien van vogels moet je echt in het Zwanenwater zijn. Er broeden jaarlijks meer dan 75 soorten en het gebied ligt op de route van talloze trekvogels. Die vinden in de duinmeren voedsel en rust. In de winter zie je veel watervogels op de meren: smient, slobeend, grote zaagbek en met een beetje geluk grote zilverreigers. In het voorjaar broeden honderden aalscholvers in een kolonie bij het Eerste Water. In april kun je de opvallende blauwborst horen zingen. Veel vogels zijn goed te zien en te fotograferen vanuit drie vogelkijkhutten en vogelkijkschermen.

De kleurrijke duinvalleien van het Zwanenwater

Orchideeën groeien met duizenden tegelijk langs het wandelpad. Liefst tien soorten bloeien er van mei tot juli, van de zeldzame groenknolorchis tot de welriekende nachtorchis. Ze geven het Zwanenwater volop kleur, net als de witte parnassia, de roze echte koekoeksbloem en de gele grote ratelaar. In augustus kleurt het Zwanenwater paars door de bloeiende struik- en dopheide. Al die bloemenweelde trekt volop vlinders en insecten aan.

Zwanenwater: Natura 2000 en Wetland

Vanwege de rijke flora en fauna heeft het Zwanenwater een internationaal beschermde status; het is een Natura 2000-gebied (natuurgebied van Europees belang) en officieel Wetland-gebied (waterrijk natuurgebied van internationale waarde).

De natuur van het Zwanenwater in

Wandelen in het Zwanenwater kan van zonsopgang tot zonsondergang. Je kunt kiezen uit twee wandelroutes (2,5 en 5,8 kilometer) door de duinen van het Zwanenwater. Onderweg vind je vogelkijkhutten en mooie uitzichtpunten. Er lopen niet overal paden; rust is ontzettend belangrijk voor de vogels en andere dieren van het Zwanenwater. 

Het hele jaar door organiseert Natuurmonumenten excursies in het Zwanenwater. Met de boswachter kun je bijvoorbeeld lange wandelingen maken, met een fotografiewandeling meegaan of met kinderen meedoen aan 'slootje vissen'.

Entreekosten

Voor toegang tot dit gebied betaal je € 3,- per persoon. Koop je entreeticket bij de ticketautomaat bij de ingang van het Zwanenwater. Betalen kan alleen met pin (met bankkaart en contactloos). Voor leden van Natuurmonumenten en kinderen t/m 12 jaar is de toegang gratis. Wil je lid worden? Dat kan natuurlijk!

Bezoekersinformatie

Bereikbaarheid

Zwanenwater

Nieuws

Direct naar

Zwanenwater

Wat wij hier doen

Natuur in topvorm

Natuurmonumenten beschermt en beheert het Zwanenwater al 50 jaar en dat is te zien. Het rijk gevarieerde duinlandschap ligt er in topconditie bij. Er leven meer dan 360 zeldzame plant- en diersoorten. Om die rijkdom te behouden worden de hooilandjes waar de orchideeën bloeien ieder jaar gemaaid. Ook heeft het Zwanenwater grasmaaiers in dienst, koeien en schapen voorkomen dat het duin dichtgroeit met grassen. De boswachters doen het werk niet alleen. Ze krijgen hulp van een grote groep vrijwilligers die zich het hele jaar door voor het Zwanenwater inzetten. Ze helpen mee met het beheer, geven excursies en zorgen voor het onderhoud van de paden en vogelkijkhutten. Natuurmonumenten beheert ook de naastgelegen Uitlandse Polder. Die is van levensbelang voor de natuur in het Zwanenwater. Door de waterstand op peil te houden, wordt voorkomen dat het Zwanenwater uitdroogt.